ระวังไขมันเกาะตับเป็นอย่างไร เสี่ยงมะเร็ง ตับแข็ง หรือไม่

เห็นบทความจากแพรวน่าจะเป็นปะโยชน์
มาล้วงลับเรื่อง ไขมันเกาะตับ กันดีกว่า
ที่มา: นิตยสารแพรว ฉบับเดือน มีนาคม 2553
คุณหมอให้ความรู้ว่า ถ้าดูจากฟิล์มอัลตราซาวนด์ สีตับปกติคือสีดำ (สีจริงเป็นสีชมพูอมน้ำตาล) เมื่อไรที่เห็นเส้นขาวๆ แปลว่ามีไขมันแทรกอยู่ จากไขมันส่วนเกินที่ได้รับจากร่างกาย เมื่อไขมันสะสมมากขึ้นเรื่อยๆ จะมีการสลายตัวที่ส่งผลให้เกิดอนุมูลอิสระ กระตุ้นให้เกิดการอักเสบ ซึ่งถ้าเป็นๆหายๆ จะทำให้เกิดพังผืดในเซลล์ตับ นำไปสู่โรคตับแข็งและมะเร็งตับในที่สุด

ภาวะไขมันเกาะหรือพอกตับไม่มีอาการแสดงให้เห็นเหมือนโรคทั่วไป คุณหมอแนะนำให้หมั่นสังเกตผลการเจาะเลือดควบคู่ไปกับการทำอัลตราซาวนด์หรือไฟโบรสแกน

กลุ่มเสี่ยง
- คนอ้วนหรือผอมแต่ลงพุง ผู้ชายที่มีรอบเอวมากกว่า 36 นิ้ว หรือผู้หญิงที่มีเอวหนามากกว่า 32 นิ้ว
- เป็นโรคเบาหวานหรือมีระดับน้ำตาลเกิน 100 และความดันสูง
- มีระดับไขมันในเลือดสูงเกินปกติ
- ดื่มสุราเป็นประจำ

เร่งลดแคลอรี่ส่วนเกิน
ตอนนี้ยังไม่มียาที่สามารถรักษาภาวะไขมันเกาะตับ มีเพียงการปฎิบัติตน โดยควบคุมน้ำตาลกับไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ

1.ลดน้ำหนัก
ควรลดอย่างค่อยเป็นค่อยไป เน้นคุมน้ำหนักให้ได้ในระยะยาว หลีกเลี่ยงการอดอาหาร เพราะจะยิ่งทำให้คุณตบะแตกในมื้อต่อไป
2.คำนวณปริมาณแคลอรี่
ปริมาณแคลอรี่ที่ควรกินในแต่ละวันนั้น นอนจากหลักทั่วไปที่ว่า ผู้หญิงไม่ควรเกิน 1,800 กิโลแคลอรี่ ผู้ชายไม่ควรเกิน 2,000 กิโลแคลอรี่ ยังต้องคิดถึงการใช้พลังงานควบคู่ไปด้วย ถ้าเคลื่อนไหวร่างกายน้อยก็ไม่ควรกินให้ถึงลิมิต อย่างสาวออฟฟิศที่นั่งอยู่แต่หน้าจอคอมพิวเตอร์ทั้งวัน เสาร์-อาทิตย์นอนดูทีวี จะใช้พลังงานแค่วันละ 1,200 กิโลแคลอรี่ ฉะนั้นถ้ากิน 1,800 กิโลแคลอรี่ต่อวัน ไม่นานก็อ้วน
3.ออกกำลังกาย
เพื่อลดปริมาณไขมันสะสม เสริมสร้างกล้ามเนื้อที่จะช่วยดึงน้ำตาลในเลือดออกมาใช้ได้เร็วขึ้น คุณหมอให้แรงจูงใจว่าการออกกำลังกายจะช่วยให้กินอย่างที่อยากกินได้มากขึ้น แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสม่ำเสมอของการออกกำลังกายด้วย

ถ้าไม่อยากเป็นอันตรายจากภาวะไขมันเกาะตับ ต้องถามตัวเองก่อนว่าพร้อมเปลี่ยนนิสัยการกินหรือยัง คุณหมออาจช่วยปรับไลฟ์สไตล์การกินให้แคลอรี่ลดลงบ้าง แต่อย่าลืมว่าวินัยจากตนเองนั้นสำคัญไม่แพ้กัน สำหรับ "จิ๋ว" เริ่มจากการเข้าโปรแกรม "Fatty Liver Club" ที่มีการตรวจตับและสุขภาพทั่วไป มีโภชนากรให้คำปรึกษาในเรื่องการกินที่เหมาะสม เช่น ให้ทดลองตักอาหารอย่างมีคุณค่าพอดีในแต่ละมื้อรวมถึงทัวร์ซุปเปอร์มาเก็ต ช่วยแนะนำการเลือกซื้อของดีมีประโยชน์แถมยังให้คำแนะนำเรื่องการออกกำลังกายควบคู่กัน

...นอกจากสุขภาพตับดีแล้ว ยังได้หุ่นสวยแถมอีกด้วย...

ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการกิน
ผลไม้มีประโยชน์ แต่ต้องเลือกและกินในปริมาณพอดี ไม่กินแทนมื้ออาหาร เพราะผลไม้บางชนิดมีน้ำตาลสูง เช่น กล้วยหอม เงาะ ขนุน มะม่วงสุก ฯลฯ จะทำให้อ้วนได้มากกว่ากินข้าวเสียอีก
กาแฟ 1 ถ้วยที่ผ่านการปรุงรสให้หอมหวานมันนั้น อาจให้พลังงานมากถึง 250-300 กิโลแคลอรี สำหรับผู้ที่ที่ติดกาแฟต้องดื่มวันละหลายแก้ว ควรดื่มเป็นกาแฟร้อน ซึ่งส่วนผสมต่างๆน้อยกว่าแบบเย็นที่ทำเข้มข้นเพื่อใส่น้ำแข็ง หรืออาจใช้ความหอมมันจากนมสดพร่องไขมันและใช้สารให้ความหวานแทนน้ำตาลก็ช่วยลดปริมาณแคลอรีได้
การกินอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำ (Low Carb) ลดปริมาณน้ำตาลให้น้อยลงได้จริง แต่จำทำให้ร่างการต้องการไขมันและโปรตีนสูงขึ้น เพราะพลังงานทั้งหมดในร่างกายมาจากอาหาร 3 ส่วน คือ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน เมื่อลดปริมาณตัวใดตัวหนึ่งลง จะต้องเพิ่มตัวอื่นแทน

กินเท่านี้ ต้องใช้(เดิน) เท่าไร
- ครีม 1 ช้อนโต๊ะ 50 กิโลแคลอรี ต้องเดิน 0.8-1.2 กิโลเมตร
- น้ำอัดลม 1 ขวดเล็ก 80 กิโลแคลอรี ต้องเดิน 1.2-1.6 กิโลเมตร
- ขนมเค้ก 1 ชิ้น 300 กิโลแคลอรี ต้องเดิน 3.2-5.6 กิโลเมตร

ที่มา: นิตยสารแพรว ฉบับเดือน มีนาคม 2553
มีบทความที่ดีอย่างนี้ต้องช่วยกันสนับสนุนนิตยสาร

[ บทความคัดลอกจาก"โพสต์ ทูเดย์" ]

หากพูดถึงโรคตับแข็งหรือมะเร็งตับที่เป็นสาเหตุการตายของนักร้องลูกทุ่งดัง อย่าง ยอดรัก สลักใจ หรือดารานักการเมือง อภิชาติ หาลำเจียก
เรามักจะนึกถึงสาเหตุของการเกิดโรคว่ามาจากการดื่มสุรา ไวรัสตับอักเสบ หรือจากยาบางชนิด แต่ในที่นี้จะกล่าวถึงตัวการสำคัญอีกประเภทที่ทำให้เกิดโรคร้ายกับตับได้เช่นกันคือ
...

ภาวะไขมันสะสมในตับที่ไม่ได้เกิดจากการดื่มสุรา ซึ่งเป็นอีกสาเหตุที่พบบ่อย และพบเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดย พญ.พนิดา ทองอุทัยศรี สถาบันโรคตับและทางเดินอาหาร โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท มาให้ความรู้ที่เป็นประโยชน์ในเรื่องนี้

มะเร็งตับเป็นมะเร็งที่พบบ่อยจากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก พบว่า ในปี 2550 ประชากรทั่วโลกเสียชีวิตจากมะเร็งเกือบ 8 ล้านคน หรือ 13% ของผู้เสียชีวิตทั้งหมด

มะเร็ง 5 ชนิดที่พบมากที่สุดได้แก่ มะเร็งปอด เสียชีวิตปีละ 1.3 ล้านคน รองลงมา คือ มะเร็งกระเพาะอาหาร ปีละเกือบ 1 ล้านคน มะเร็งตับปีละ 6.62 แสนคน มะเร็งลำไส้ใหญ่ปีละ 6.55 แสนคน และมะเร็งเต้านมปีละ 5.02 แสนคน ตามลำดับ

ในประเทศไทยจากข้อมูลสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ระบุว่า ในปี 2551 ในผู้ชายพบมะเร็งตับและท่อน้ำดี (10.5%) มากเป็นอันดับ 3 รองจากลำไส้ใหญ่ (17.4%) และมะเร็งปอด (16.2%)

ส่วนในผู้หญิงพบมะเร็งตับ (3.3%) มากเป็นอันดับ 5 รองจากมะเร็งเต้านม (43%) ปากมดลูก (16.4%) ลำไส้ใหญ่ (8.8%) และปอด (5.2%)

ในอดีตที่ผ่านมาพบว่าผู้ป่วยมะเร็งตับมักจะตรวจพบครั้งแรก เมื่อมีก้อนขนาดใหญ่ หรือในระยะที่เป็นมากแล้ว ทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักจะเสียชีวิตภายใน 6 เดือน

หลังจากที่มีการตรวจคัดกรองหามะเร็งตับ พบว่า 30-40% ของผู้ป่วยสามารถตรวจพบได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ถ้าพบก้อนขนาดเล็ก และสามารถผ่าตัดได้จะมีอัตราการรอดชีวิตที่ 5 ปี ถึง 50-70%