กลากไม่หายสักที...หรือจะเป็นกลากดื้อยา?
สถาบันโรคผิวหนังกล่าว กลากดื้อยาเป็นปัญหาที่นับวันจะมีจำนวนคนไข้เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ แต่เป็นโรคที่สามารถป้องกันและรักษาได้ หากรู้เท่าทัน และได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม หลีกเหลี่ยงการใช้ยาทาเชื้อราที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ ในกรณีที่ได้รับการรักษาเบื้องต้นแล้วอาการไม่ดีขึ้น ควรส่งต่อไปพบแพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนัง เพื่อประเมินและทดสอบเพิ่มเติ่มเพื่อวินิจฉัยและพิจารณาให้ยารักษาโรคต่อไป
นพ.สกานต์ บุนนาค รองอธิบดีกรมการแพทย์ กลากดื้อยานั้นมีลักษณะเป็นผื่นวงแดง ขอบนูน คัน มีขุย หรือ มีขนาดใหญ่ สังเกตจากผื่นจะไม่ดีขึ้นหลังใช้ยาทา หรือยารับประทานต่อเนื่องมากกว่า 2-4 สัปดาห์ มีการลุกลามไปหลายตำแหน่ง เช่น ขาหนีบ ก้น ลำตัว และใบหน้า และเป็นผู้ที่เคยได้รับยาทาสเตียรอยด์มาก่อน โดยไม่ได้รับการวินิจฉัยเชื้อราที่แน่ชัด ซึ่งมีสาเหตุมาจากการใช้ยาผิดวิธี เช่น ทายาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ร่วมกับยาต้านเชื้อรา การซื้อยากินเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ และหยุดยาเร็วเกินไป และการแพร่กระจายของเชื้อสายพันธุ์ดื้อยาในสังคม
นพ.วีรวัต อุครานันท์ ผอ.สถาบันโรคผิวหนัง กล่าวเพิ่มเติมว่า กลากดื้อยาหมายความถึงการติดเชื้อรากลากที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาปกติ เช่น terbinafine, griseofulvin หรือ fluconazole ซึ่งเป็นยาที่ใช้ในรักษากลากได้ผลดีในอดีต แต่ในปัจจุบัน เชื้อกลากบางสายพันธุ์ เช่น Trichophyton indotineae ซึ่งมีการปรับเปลี่ยนของสารพันธุกรรมมีผลทำให้เกิดการดื้อยา ทำให้คนไข้มีอาการไม่หายแม้จะใช้ยาในการรักษาต่อเนื่องหลายเดือนหรือบางรายรักษาเป็นปียังไม่ดีขึ้น
นพ.สุตศรัญย์ พรึงลำภู นายแพทย์เชี่ยวชาญ สถาบันโรคผิวหนัง กล่าวว่า การรักษากลากดื้อยาขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยที่ถูกต้องโดยแพทย์ผิวหนัง ซึ่งอาจมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น ขูดตรวจเชื้อรา (KOH), การเพาะเชื้อ, หรือส่งตรวจ PCR ส่วนมากมักตอบสนองกับยาบางชนิด เช่น Itraconazole และให้ต่อเนื่องนาน 4–12 สัปดาห์ หรือมากกว่า (ในบางกรณีพิจารณาให้ Terbinafine ในระยะเวลาที่นานขึ้นหรือเพิ่มปริมาณยา) กลากดื้อยาสามารถป้องกันได้โดยการรักษากลากให้หายขาดตั้งแต่ครั้งแรก อย่าหยุดยาก่อนที่แพทย์สั่ง หลีกเลี่ยงการซื้อยาทาเองโดยไม่มีการวินิจฉัย อย่าใช้ทาเชื้อราที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ โดยไม่จำเป็น รักษาความสะอาดร่างกาย ไม่ใส่เสื้อผ้าอับชื้นซ้ำ แยกของใช้ส่วนตัว เช่น ผ้าเช็ดตัว รองเท้า สิ่งสำคัญอีกอย่าคือการร่วมมือระหว่างผู้ป่วย แพทย์ เภสัชกร การตระหนักรู้ทางสังคม จะเป็นกุญแจในการหยุดยั้งการระบาดของเชื้อกลากดื้อยาในอนาคต
#กลากดื้อยา
