
แต่ก่อนที่จะตัดสินใจผ่าตัดเข่ารักษาข้อเข่าเสื่อม บทความนี้จะพาทุกคนไปทำความเข้าใจถึงขั้นตอน ข้อดี ข้อจำกัด รวมถึงแนวทางการเตรียมตัวก่อนเข้ารับการผ่าตัด เพื่อช่วยให้คุณหรือคนใกล้ชิดตัดสินใจง่ายขึ้น
โรคข้อเข่าเสื่อม คืออะไร?
โรคข้อเข่าเสื่อม (Osteoarthritis) เป็นภาวะที่เกิดจากการเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อนผิวข้ออย่างถาวร ทำให้มีอาการปวด บวม ฝืด และเคลื่อนไหวได้ลำบากมากขึ้น
ภาวะนี้มักพบในผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีพฤติกรรมและปัจจัยเสี่ยงที่ส่งผลต่อข้อเข่า เช่น น้ำหนักตัวเกิน ชอบนั่งขัดสมาธิ นั่งคุกเข่า หรือมีประวัติเกิดอุบัติเหตุบริเวณเข่า หมอนรองกระดูกฉีกขาด ทั้งนี้ยังมีโรคบางโรคที่ทำให้ข้อเข่าเสื่อมได้ด้วย เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือเกิดการติดเชื้อที่ข้อ เป็นต้น
แม้ในระยะแรกจะสามารถรักษาด้วยยา กายภาพบำบัด หรือการฉีดยาเข้าข้อได้ แต่ถ้าหากอาการยังไม่ดีขึ้น มีอาการปวดข้อมาก เคลื่อนไหวติดขัด หรือข้อเข่าเสื่อมถึงขั้นระดับรุนแรงจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน การผ่าตัดเข่าเสื่อมด้วยการใส่ข้อเข่าเทียมก็เป็นทางเลือกหนึ่งที่ช่วยฟื้นฟูการเคลื่อนไหว ลดความเจ็บปวด และคืนคุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
วิธีรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม ด้วยการผ่าตัดเข่าเสื่อม ใส่ผิวข้อเข่าเทียมมีกี่ประเภท?

การผ่าตัดใส่ผิวข้อเข่าทั้งข้อ
การผ่าตัดใส่ผิวข้อเข่าทั้งข้อ (Total Knee Replacement, TKA) เป็นการผ่าตัดเอาผิวข้อเข่าที่เสื่อมสภาพออกแล้วแทนที่ด้วยวัสดุเทียมที่ออกแบบมาให้ทำหน้าที่แทนข้อเข่าธรรมชาติ วิธีนี้จะเหมาะกับผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมรุนแรง มีบริเวณที่เสื่อมหลายจุด เข่าโก่งผิดรูป มีอาการปวดรุนแรงและเรื้อรัง รวมถึงมีการเคลื่อนไหวลำบากจนกระทบต่อคุณภาพชีวิต
การผ่าตัดใส่ผิวข้อเข่าเฉพาะส่วน
การผ่าตัดใส่ผิวข้อเข่าเฉพาะส่วน (Unicompartment knee arthroplasty, UKA) เป็นการผ่าเข่าใส่ผิวข้อเข่าเทียมเฉพาะส่วนที่มีการสึกหรอ เช่น ด้านในหรือด้านนอก โดยยังคงผิวข้อเข่าที่ยังสภาพดีเอาไว้ วิธีนี้จึงเป็นการผ่าตัดรักษาข้อเข่าเสื่อมที่ใช้ระยะเวลาในการฟื้นตัวไม่นาน และเหมาะกับผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมเฉพาะจุด
ผ่าตัดเข่าเสื่อม มีข้อดีและข้อจำกัดอย่างไร?
การผ่าตัดเข่าเสื่อมถือเป็นหนึ่งในวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมในระยะรุนแรง แต่ทั้งนี้ การผ่าตัดเข่าเสื่อมด้วยการใส่ข้อเข่าเทียมก็มีทั้งข้อดีและข้อจำกัดที่ควรรู้ก่อนตัดสินใจเข้ารับการรักษาด้วยเช่นกัน ดังนี้
ข้อดี
- ลดอาการปวดได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะผู้ที่มีข้อเข่าเสื่อมรุนแรงจนยากต่อการใช้ชีวิตประจำวัน
- ลดอาการข้อติด เพิ่มความสามารถในการเคลื่อนไหว สามารถเดินและทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ดีขึ้น
- แก้ไขข้อที่ผิดรูปให้กลับมาเป็นปกติอีกครั้ง
- ชะลอความเสื่อมและการผิดรูปของข้อเข่า ลดความเสี่ยงที่ข้อเข่าจะทรุดตัวหรือผิดรูปมากขึ้นในอนาคต
- ]มีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
- ไม่สามารถรักษาในกรณีที่มีการติดเชื้อในข้อเข่ามาไม่เกิน 6 เดือน
- ไม่เหมาะกับผู้ป่วยติดเตียง ผู้ป่วยที่ไม่สามารถให้ความร่วมมือในการกายภาพบำบัดหลังผ่าตัดได้
การเตรียมความพร้อมก่อนเข้ารับบริการผ่าตัดเข่าเสื่อม
การเตรียมตัวอย่างถูกวิธีก่อนเข้ารับการผ่าตัดเข่าเสื่อม ไม่เพียงแต่จะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน แต่ยังช่วยให้ผู้ป่วยสามารถฟื้นฟูร่างกายได้อย่างรวดเร็วและได้ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพ โดยวิธีการเตรียมตัวก่อนผ่าตัดเข่าเสื่อม มีดังนี้
- หากผู้ป่วยมีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือกำลังใช้ยาละลายลิ่มเลือด ต้องแจ้งแพทย์ให้ทราบล่วงหน้า
- งดอาหารและน้ำก่อนผ่าตัดเข่า อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด
- ดูแลสุขภาพให้พร้อม เพื่อป้องกันการติดเชื้อก่อนวันผ่าตัด
- เตรียมสถานที่พักฟื้นหลังผ่าตัดเข่าเสื่อมให้พร้อม ควรจัดบ้านให้ปลอดภัย เหมาะกับการเคลื่อนไหว โดยจัดวางของใช้จำเป็นให้อยู่ในตำแหน่งที่หยิบใช้ได้ง่าย เตรียมอุปกรณ์ช่วยเดิน และควรมีผู้ดูแลหรือคนใกล้ชิดอยู่ด้วยในช่วงแรก
ผ่าตัดเข่าเสื่อมมีขั้นตอนอย่างไร?
ขั้นตอนการผ่าตัดเข่าเสื่อมด้วยการใส่ข้อเข่าเทียม ผู้ป่วยจะได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธีใดวิธีหนึ่งตามที่แพทย์วางแผนไว้ โดยทั่วไปมักฉีดยาเข้าไขสันหลัง หรือบางรายอาจใช้การดมยาสลบ เพื่อให้ผู้ป่วยไม่รู้สึกเจ็บและผ่อนคลายตลอดการผ่าตัด
เมื่อยาชาหรือยาสลบเริ่มออกฤทธิ์ แพทย์จะเปิดแผลบริเวณข้อเข่าความยาวประมาณ 12-15 เซนติเมตร จากนั้นจะนำผิวข้อเข่าที่เสื่อมสภาพออก โดยตัดเฉพาะส่วนที่จำเป็น
เมื่อผิวข้อที่เสื่อมถูกตัดแต่งเรียบร้อยแล้ว แพทย์จะใส่วัสดุข้อเข่าเทียมที่ออกแบบมาให้แนบสนิทกับกระดูกเดิม โดยวัสดุที่ใช้มีหลากหลาย แพทย์จะเลือกให้ตามความเหมาะสม ในบางราย แพทย์จะมีการปรับแต่งเส้นเอ็นรอบข้อเข่าเพื่อให้ข้อเข่ามีความตึงตัวที่สมดุล ไม่บิดหรือโก่ง และสามารถทำงานได้อย่างราบรื่นหลังผ่าตัด
เมื่อผ่าตัดเข่าเสื่อมเสร็จสิ้น ผู้ป่วยจะถูกส่งไปยังห้องพักฟื้นเพื่อติดตามอาการอย่างใกล้ชิด หากไม่มีภาวะแทรกซ้อน เจ้าหน้าที่จะพาผู้ป่วยกลับห้องพักต่อไป
ผ่าตัดเข่าเสื่อม ตัวช่วยฟื้นฟูการเดินได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การผ่าตัดเข่าเสื่อม ถือเป็นแนวทางการรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับผู้ป่วยที่มีข้อเข่าเสื่อมรุนแรงจนส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต โดยการผ่าตัดใส่ข้อเข่าเทียมจะสามารถช่วยบรรเทาอาการปวด ฟื้นฟูการเคลื่อนไหว และป้องกันภาวะแทรกซ้อนในอนาคตได้
หากยังไม่แน่ใจว่าจะผ่าตัดเข่าเสื่อมด้วยการใส่ข้อเข่าเทียมที่ไหนดี โรงพยาบาลพระรามเก้าเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจ ด้วยการให้บริการผ่าตัดใส่ข้อเข่าเทียมโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง พร้อมเครื่องมือที่ทันสมัย รวมถึงมีโปรแกรมฟื้นฟูที่ออกแบบเฉพาะบุคคล ผู้ป่วยจึงมั่นใจในผลลัพธ์การรักษาที่มีประสิทธิภาพ
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
- Line : @Praram9Hospital
- โทร. 1270